1. prinsipat- respublikanın xarici əlamətlərinin qorunub saxlandığı monarxiya
latın dilində principatus, prinseps- məclisi açan ilk senator deməkdir.
bu quruluşun başında prinseps durur, prinseps monarx deyil, dövlətin idarə edilməsində xalq tribunası kimi, prinseps də səlahiyyətlərə malikdir.
tarixdə prinsipat imperiyanın yaranmasının ilk mərhələsi kimi qəbul edilir.
qədim romada yuli sezarın qətlindən sonra hakimiyyətə gələn oktavian avqust bu hakimiyyət formasını qurur. oktavian avqust e.ə. 30-cu ildə isgəndəriyyəyə gələrək buranı tutması və hakimiyyəti aralarında bölüşdürmüş olduğu antonini öldürməsi ilə romada təkbaşına hakimiyyəti ələ alır. senat onu əvvəl avqust- fayda, mənfəət verən, daha sonra prinseps- birinci, dövlət şurasının başçısı elan edir. buna görə də e.ə. 27-ci ildə yaradılmış bu quruluş prinsipat adlandırılır.